واژه مغایرت در لغت دوگانگی، اختلاف داشتن یا مطابقت نداشتن معنا می دهد. از دیدگاه گمرکی مغایرت به هرگونه اختلاف بعد از اظهارکالا و قبل از ترخیص کالای ورودی که موجب زیان مالی دولت گردد و همچنین مستلزم اخذ تفاوت وجوه متعلقه باشد، گفته می شود. در صورت کشف مغایرت در گمرک، علاوه بر اخذ مابه تفاوت، با تشخیص رئیس گمرک جریمه ای از 10% تا 100% دریافت می شود، که در ادامه به طور کامل تر به آن می پردازیم.

نکته: هرنوع مغایرتی در گمرک می تواند منشاء تخلف محسوب شود. در واقع هر آنچه بعد از اظهار کالا، توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی وی و قبل از ترخیص کالای ورودی کشف شود، خواه این مغایرت مربوط به اظهار باشد یا مغایرت راجع به اسناد ضمیمه اظهار باشد، تخلف به حساب می آید. در واقع هر مغایرتی که زیان مالی برای دولت داشته باشد، تخلف است. برای مثال امکان دارد اسناد با کالای ذکر شده هم خوانی نداشته باشد.

مهم ترین مغایرت های گمرکی چه مواردی هستند؟

• کم اظهاری در ارزش، وزن، تعداد یا مقدار کالا
• صحیح نبودن تعرفه اظهار شده و همچنین صحیح نبودن ماخذ تعرفه
• کالای مجاز یا مجاز مشروط به عنوان کالای مجاز و مجاز مشروط دیگری اظهار شود.
• همراه کالای اظهار شده، کالای اضافی (غیر هم نوع) وجود داشته باشد.
• اختلاف ناشی از مقدار و وزن کالا، بسته بندی، ظرف و لفاف و…

کم اظهاری در ارزش، وزن، تعداد یا مقدار کالا

در این موارد اظهارکننده ممکن است ارزش و وزن و مقدار واقعی کالا را کمتر اظهار کند.

گمرک چگونه این مغایرت ها را متوجه می شود؟

• در مورد ارزش کالا با استناد به مواد قانونی مربوطه این مغایرت کشف می شود.
• در مورد وزن گمرک با توجه به توزین کالا یا معیارهای قانونی که در گمرک در اختیار دارد، وزن خالص یا وزن قانونی را پیدا می کنند.
• در مورد تعداد و مقدار، گمرک با بررسی، ارزیابی فیزیکی کالا یا بررسی وزن یک واحد کالا و انطباق آن با تعداد اظهار شده، موضوع را کشف می کنند.

کشف مغایرت کم اظهاری در وزن، تعداد و مقدار برای محاسبه حقوق ورودی متعلقه به کالای اظهاری، حائز اهمیت است و بسیار کاربرد دارد. در هر سه مورد ذکر شده، نظر گمرک قطعی نیست و در صورت عدم تمکین صاحب کالا یا نماینده قانونی وی، قابل طرح در دفاتر ستادی ذی ربط و همچنین در صورت نیاز قابل رسیدگی در کمیسیون های حل اختلافات گمرکی می باشند.