لیست مرزهای زمینی و دریایی ایران |
ایران دارای 15 همسایه است و از 31 استان ایران، 16 استان دارای مرزهای زمینی و دریایی هستند که سه کشور افغانستان، ترکیه و ارمنستان دارای مرز زمینی و هشت کشور قزاقستان، امارات، عمان، قطر، عربستان، کویت و روسیه دارای مرز دریایی هستند. و با چهار همسایه پاکستان، ترکمنستان، آذربایجان و عراق همزمان دارای مرزهای زمینی و دریایی است.
9 استان که تنها مرز زمینی دارند که شامل:
3 استان فقط از راه دریا مرز دارند که شامل:
4 استان هم هر دو مرزهای زمینی و دریایی را دارا می باشند که شامل:
مرزهای زمینی:
ایران با 5440 کیلومتر مرز زمینی، بیست و هفتمین کشور جهان از نظر طول مرزهای زمینی است. این 5500 کیلومتر سهم مشترکی است با هفت کشور دیگر.
این ها مرزهای شمال غرب ایران است که در استان های آذربایجان غربی، شرقی و اردبیل واقع شده اند. در شرق اما مرزها کمی طولانی تر است.
رکورد دار مرزهای ایران، همسایه غربی است، یعنی عراق که 1458 کیلومتر با ایران مرز دارد.
نوردوز
این روستا که در مجاورت رودخانه ارس واقع شده است از توابع استان آذربایجان شرقی و شهرستان جلفا به شمار می رود. پل نوردوز، شاهراه صادرات به ارمنستان و نقطه تردد سالانه دو میلیون مسافر است.
گذرگاه مرزی آستارا:
معروف ترین این دروازه های مرزی آستاراست. آستارا که به نوعی یکی از قدیمی ترین گمرک های تاریخ دار ایران نیز به شمار می رود، شهری است در شمالی ترین نقطه استان گیلان که در آن سوی مرز بدیلی همنام خود دارد. آستارای ایران، البته بندر هم هست و برنامه هایی برای احیای نقش بندری آن به منظور ایفای نقش در دریای خزر نیز وجود دارد.
گذرگاه مرزی بیله سوار:
دیگر دروازه مرزی ایران و آذربایجان است که در شمال شرق استان اردبیل واقع شده است. بیله سوار در نوع خود یکی از دروازه های ورودی شهروندان آذربایجانی به ایران به شمار می رود. استاندار اردبیل اعلام کرده که روزانه حدود سه هزار نفر (یک میلیون نفر در سال) از اتباع آذربایجان از طریق بیله سوار وارد ایران می شوند.
گمرک بیله سوار از بدو تأسیس اتحاد جماهیر شوروی اهمیت خود را از دست داده و به تعطیلی کشانده شده بود، چرا که مبادلات با شوروی از طریق جلفا صورت می گرفت؛ اما با استقلال آذربایجان، نیاز به وجود این گمرک زنده شد و به احیای آن انجامید.
گذرگاه مرزی جلفا:
سومین دروازه مرزی ایران با جمهوری آذربایجان است. جلفا در حقیقت دروازه ای است که رو به نخجوان، جمهوری آذربایجان گشوده می شود. شهر جلفا در بخش غربی شهرستان جلفا این نقش را ایفا می کند. نوردوز هم که یگانه دروازه مرزی ایران ارمنستان است، در شرق شهرستان جلفا در استان آذربایجان شرقی واقع است.
شاید از این جهت بتوان جلفا را تنها شهرستان ایران دانست که با دو کشور هم مرز است و برای هر دو نیز گمرکی مجزا دارد. جلفا، همنامی هم در آن سوی مرز دارد: جلفا یکی از مناطق نخجوان نیز به شمار می رود.
گذرگاه مرزی پلدشت ( صنم بلاغی):
دیگر دروازه مرزی ایران و جمهوری آذربایجان، شهر پلدشت، از توابع استان آذربایجان غربی است. گمرک پلدشت البته به بزرگی دیگر گمرک های مرز ایران و آذربایجان نیست. در پنج ماهه نخست سال 91 در حدود 70 هزار نفر از گمرک پلدشت تردد کرده اند.
گذرگاه مرزی بازرگان ( مرز گوربولاغ):
اگر بنا باشد از دروازه های مرزی ایران ترکیه بنویسیم، بازرگان در صدر این فهرست قرار خواهد داشت. بازرگان، در شمال آذربایجان غربی، از توابع شهرستان ماکو به شمار می رود.
بازرگان به گمرکی تبدیل شده که در سال 90، یک میلیون و پانصد و بیست هزار و در سال 91، 970 هزار نفر از طریق آن تردد کرده اند و اینک یکی از پرترددترین دروازه های مرزی ایران به حساب می آید.
گذرگاه مرزی سِرو ( مرز اسن دره):
شهر سرو، به عنوان دیگر گذرگاه مرزی ایران ترکیه در سال 1379 و با ادغام چهار روستا (از جمله روستای سرو) تأسیس شد. شهر سرو یکی از شهرهای شهرستان ارومیه به شمار می رود و در غرب استان آذربایجان غربی، در محلی نزدیک به نقطه تلاقی مرز عراق، ایران و ترکیه واقع شده است. در ده ماهه میانی سال گذشته، 368هزار نفر از این گمرک تردد کرده اند.
گذرگاه مرزی رازی ( مرز کاپی کوی):
رازی یکی از دروازه های زمینی متفاوت ایران است. این گمرک به دلیل خروج خط آهن از آن اهمیت یافته است. رازی از توابع شهرستان خوی، موقعیتی شمالی تر از مرز سرو و جنوبی تر از مرز بازرگان دارد. مرز رازی از جهتی نزدیک ترین مسیر زمینی به ترکیه به شمار می رود.
کشوری که طولانی ترین مرز و در عین حال بیشترین مجادلات مرزی را با ایران داشته، یکی از کشورهایی است که ایران دروازه های مرزی فراوانی در مرز آن دارد.
گذرگاه مرزی کیله سردشت، سیرانبند بانه و سیف سقز که در مرزهای تمرچین پیرانشهر و باشماق مریوان، ایران و عراق دارای شهرک های مشترک صنعتی نیز هستند.
گذرگاه مرزی خسروی ( منذریه، دولت مرکزی عراق):
مرز خسروی واقع در شهرستان قصر شیرین، یکی از شهرستان های استان کرمانشاه است.
گذرگاه مرزی پرویزخان ( خانقین، دولت مرکزی عراق):
در قصر شیرین، دروازه مرزی دیگری هم وجود دارد. پرویزخان که تردد زائران از آن ممنوع است، چرا که استفاده از آن صرفا به منظور تردد مسافرانی صورت می گیرد که قصد سفر به اقلیم کردستان عراق را دارند.
گذرگاه مرزی تمرچین ( اقلیم کردستان عراق) - (حاجی عمران):
از توابع شهرستان پیرانشهر، یکی از شهرستان های آذربایجان غربی از جمله دیگر دروازه های مرزی ایران و عراق به شمار می رود. سال گذشته 634 هزار مسافر از طریق این دروازه مرزی تردد کرده اند.
گذرگاه مرزی مهران ( زرباطیه):
در استان ایلام قرار دارد و به سبب نزدیکی به شهرهای مذهبی عراق و امنیت مسیر منتهی به اماکن مذهبی در کشور عراق، یکی از مهم ترین مرزها برای تردد مسافرانی است که قصد زیارت عتبات عالیات را دارند. تردد انفرادی از مرز مهران امکان پذیر نیست و تنها کاروان های دارای مجوز از سازمان حج و زیارت قادر به تردد از این مرز هستند.
گذرگاه مرزی باشماق ( اقلیم کردستان عراق):
مرزی است که مابین کردستان ایران و سلیمانیه عراق واقع شده است. باشماق در 15 کیلومتری مریوان و از مناطق این شهرستان به شمار می رود. باشماق از جمله مرزهایی است که مدت ها پیش از رسمیت یافتن به عنوان یک مرز غیر رسمی به فعالیت می پرداخته و منطقه ای مهم برای جابه جایی کالا بوده است. اینک باشماق علاوه بر اهمیت اقتصادی، اهمیت گردشگری یافته و به یکی از مرزهای پرتردد تبدیل شده است.
گذرگاه مرزی شلمچه:
یکی از نام آشناترین مرزهای ایران و عراق باشد. شلمچه یکی از روستاهای شهرستان خرمشهر در جنوب غربی ایران است که البته همنامی نیز در آن سوی مرزها دارد. در سال های اخیر شلمچه تبدیل به یکی از دروازه های مرزی ایران شده است و حجم قابل توجهی از زائران از آن تردد می کنند. البته تردد زائران به صورت انفرادی از مرز شلمچه ممنوع است.
گذرگاه مرزی چذابه ( الشیب)
گذرگاه مرزی سومار ( مندلی)
گذرگاه شیخ صالح ( دولت مرکزی عراق)
میرجاوه:
میرجاوه اصلی ترین دروازه ایران در مرز پاکستان است. این شهر در 75 کیلومتری جنوب شرقی زاهدان و در میانه محدوده مرزی استان سیستان و بلوچستان واقع شده است.
مرز کوهک:
دیگر دروازه مرزی، مرز کوهک، از توابع شهرستان سراوان در استان سیستان و بلوچستان است. این دروازه مرزی به منظور ترانزیت کالا و بهبود وضعیت معیشتی مردم منطقه تأسیس شده است. به طور کلی دروازه های مرزی استان سیستان و بلوچستان دروازه های تازه تأسیس و رو به رو شدند که هنوز برای ارتقای جایگاه اقتصادی آنان ظرفیت های فراوانی وجود دارد.
جالق:
شهری در بخش جالق شهرستان سراوان استان سیستان و بلوچستان ایران است. که از شرق به کشور پاکستان از غرب به سردشت و از جنوب و جنوب غرب به سراوان و از شمال غرب به خاش و میرجاوه منتهی می شود
پیشین
ریمدان
میلک:
گذرگاه مرزی میلک که از روستاهای شهرستان هیرمند، از توابع استان سیستان و بلوچستان بوده و در 45 کیلومتری زابل واقع شده است، یکی از دروازه های مرزی ایران و افغانستان به حساب می آید. میلک در مجاورت ولایت نیمروز افغانستان واقع شده است.
دوغارون:
مهم ترین کریدور مرزی با افغانستان، دوغارون است. دوغارون از توابع تایباد در استان خراسان رضوی است. فاصله آن با تایباد 15 کیلومتر و با هرات 135 کیلومتر است. دوغارون در دولت دهم به منطقه ویژه اقتصادی ارتقا پیدا کرد. این گذرگاه در جاده ابریشم جدید نیز قرار دارد.
ماهیرود
گمشاد
سرخس، اینچه برون، باجگیران و لطف آباد از دروازه های مرز ترکمنستان به شمار می روند.
گذرگاه مرزی شهرستان سرخس:
مرز سرخس، با فروپاشی شوروی و احداث پل رودخانه تجن ایجاد شد. سرخس در شمال شرقی ایران واقع است و بخشی از اهمیت آن هم به نزدیکی اش به افغانستان باز می گردد. سرخس در ابتدا نقش مرز ریلی را ایفا می کرد و بعدها به عنوان مرزی برای تردد کامیون ها نیز در نظر گرفته شد. سرخس 186 کیلومتر با مشهد فاصله دارد.
گذرگاه مرزی باجگیران - قوچان:
دیگر مرز ایران و ترکمنستان، باجگیران از توابع شهرستان قوچان در خراسان رضوی است.
گذرگاه مرزی لطف آباد شهرستان درگز:
واقع در شهرستان درگز از توابع خراسان رضوی است. لطف آباد به عشق آباد نزدیک تر است تا مشهد؛ 90 کیلومتر تا اولی و 295 کیلومتر تا دومی.
گذرگاه مرزی اینچه برون استان گلستان:
اینچه بُرون شهری مرزی در شهرستان گنبد کاووس، شمال استان گلستان و در مرز کشور ترکمنستان قرار دارد.
مرزهای دریایی:
کشور ایران به طول 2440 کیلومتر دارای مرز دریایی می باشد که در ادامه لیست شهرها آورده شده است.
از طریق دریای خزر
استان های گیلان مازندران گلستان از طریق دریای خزر با کشورهای دیگر مرز مشترک دارند.
استان گیلان
استان مازندران
استان گلستان
از طریق دریای عمان و خلیج فارس
استان های زیر از طریق خلیج فارس با کشورهای دیگر همسایه هستند.
استان خوزستان
استان هرمزگان
استان سیستان و بلوچستان
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
