از دیرباز تولید کاشی و سرامیک‌های متنوع در کشور ما رایج و البته محبوب بوده است؛ کاشی کاری‌های زیبا و خیره کننده آثار باستانی ما به خوبی بیانگر علاقه دیرینه ایرانی‌ها به استفاده از کاشی و سرامیک در ساخت بناهای مختلف است. اگرچه امروزه روش‌های ساخت کاشی و سرامیک متحول شده اما تولید این محصول هنوز هم در ایران جایگاه خاصی دارد؛ به گونه ای که در بازار صادرات به خارج از کشور همواره صادرات کاشی و سرامیک به سایر کشورها از جمله عراق رونق دارد. اما با توجه به پیشرفت صنعت، امروزه محصولاتی در دنیا تولید می شود که ما امکان تولید این نوع محصولات را در داخل کشور نداریم و به همین دلیل باید این نوع کاشی و سرامیک‌ها را از خارج از کشور وارد کنیم که موضوع مقاله امروز ما نیز واردات و ترخیص کاشی و سرامیک از گمرک است. در این مقاله ابتدا خواهیم دید که کاشی‌ها و سرامیک‌های وارداتی از کدام کشورها وارد ایران می شوند و سپس با روند ترخیص کاشی و سرامیک از گمرک آشنا می‌شویم.

واردات کاشی و سرامیک
همانطور که گفتیم به دلیل نبود امکانات یا سنگ لازم برای تولید برخی از انواع کاشی‌ها و سرامیک‌های مدرن امروزی، تجار و بازرگان ایرانی اقدام به واردات این نوع محصولات از کشورهای خارجی می کنند که بخش عمده خرید آنها از کشورهای ترکیه، امارات متحده عربی، چین، آلمان، ایتالیا، اسپانیا، اتریش، فنلاند و هند انجام می گیرد.

اما واردات انواع متفاوت کاشی و سرامیک مانند پرسلانی، کریستال، لعاب دار، بدون لعاب، امپرادور و … حتماً باید به صورت قانونی انجام شود؛ در غیر این صورت فرد واردکننده، متخلف و عمل وی قاچاق شمرده می شود. در حقیقت گمرک، دروازه ورود و خروج هر نوع کالایی به کشور است؛ بنابراین تجارت کاشی و سرامیک هم باید تحت قوانین گمرک جمهوری اسلامی ایران صورت بگیرد. لازم به ذکر است که طبق قوانین گمرکی کشور، حقوق ورودی کاشی و سرامیک 55 درصد است.

پس اگر قرار است که شما به عنوان واردکننده اقدام به واردات کاشی و سرامیک کنید باید ابتدا محصول موردنظر خود را در سایت ثبت سفارش کالاهای وارداتی ثبت کنید و سپس به خرید کاشی یا سرامیک ثبت سفارش شده مبادرت نمایید. پس از خرید محصول از فروشنده باید محموله حاوی کاشی و سرامیک را از محل خرید به گمرک کشور مبدا حمل کنید تا پس از طی تشریفات گمرکی کشور مبدا بتوانید محموله خریداری شده را با همان روش ذکر شده در قرارداد خرید به یکی از گمرکات ایران انتقال دهید. بعد اینکه محموله حاوی کاشی و سرامیک وارد گمرک کشور شد باید به گمرک رفته و مدارک لازم برای ترخیص کاشی و سرامیک از گمرک را تحویل دهید.

مدارک موردنیاز برای ترخیص کاشی و سرامیک از گمرک عبارتند از:

• بارنامه که دربرگیرنده اطلاعاتی در رابطه با کاشی و سرامیک خریداری شده است.
• ترخیصیه که نشان می دهد شما به عنوان واردکننده کاشی و سرامیک با شرکت حمل کننده بار تسویه کرده اید.
• پروفرما یا همان پیش فاکتور که شامل اطلاعاتی در مورد فروشنده کاشی و سرامیک، قیمت هر مترمربع از کاشی و سرامیک، قیمت کل بار و… است.
• بیمه نامه
• ثبت سفارش که نشان می دهد واردات کاشی و سرامیک موردنظر از دید وزارت بازرگانی بلامانع است.
• گواهی بازرسی که ثابت می کند کاشی و سرامیک وارد شده همان نوع کاشی و سرامیکی است که ثبت سفارش شده است.
• گواهی مبدا که شامل اطلاعاتی در مورد کشور تولیدکننده کاشی و سرامیک خریداری شده است.
• لیست عدل بندی که نشان می دهد کاشی و سرامیک‌ها در بار به چه نحوی چیده شده اند.

پس از ارائه مدارک فوق الذکر به گمرک می توانید برای پیگیری پروسه ترخیص کاشی و سرامیک از گمرک دست به کار شوید. در قدم اول باید اقدام به تکمیل و ثبت اینترنتی اظهارنامه واردات کاشی و سرامیک کنید. اظهارنامه واردات کاشی و سرامیک متشکل از دو فرم است که فرم های 111 و 121 نامیده می شوند. فرم 111 پس از تکمیل حاوی اطلاعاتی در مورد شما و کاشی و سرامیک واردشده است و فرم 121 حاوی اطلاعاتی در مورد انواع کاشی‌ها و سرامیک‌های وارد شده خواهد بود. در واقع فرم 121 از یک برگه به نام برگ A و چند برگه به نام برگ B تشکیل شده است. اگر فقط یک نوع کاشی و سرامیک وارده کرده اید باید فقط برگ A را پر کنید اما اگر چند نوع کاشی و سرامیک خریده اید باید به ازای هر دو نوع کاشی و سرامیک، یک برگ B را تکمیل نمایید؛ بنابراین تعداد صفحات اظهارنامه واردات کاشی و سرامیک به تعداد انواع محصول خریداری شده بستگی دارد.

در مرحله بعدی فرآیند ترخیص کاشی و سرامیک از گمرک، دایره فنی گمرک به بررسی مدارک مذکور می‌پردازد تا مالک واقعی محموله را شناسایی کند. پس از تشخیص شما به عنوان مالک کاشی‌ها و سرامیک‌های واردشده، نوبت به بررسی صلاحیت شما می رسد. اگر هیچ حکم قانونی مبنی بر عدم دخالت شما در اموال خود یا عدم فعالیت در عرصه تجارت بر علیه شما موجود نباشد و به گمرک هم بدهکار نباشید؛ قطعاً صلاحیتتان موردتایید قرار می گیرد. در قدم بعد دایره فنی مدارک را با اطلاعات ثبت شده در اظهارنامه واردات کاشی و سرامیک مقایسه می کند تا مبادا اختلافی بین آنها وجود داشته باشد؛ سپس شماره ثبت یا کولاژ را به بار کاشی و سرامیک تخصیص می دهد و مسیر ارزیابی اظهارنامه را تعیین می کند.

اظهارنامه واردات کاشی و سرامیک در یکی از مسیرهای سبز، زرد یا قرمز تحت ارزیابی قرار می گیرد. در مسیر سبز، اظهارنامه و مدارک به صورت اجمالی و در مسیر زرد به صورت مفصل بررسی می شوند در هر دو روش اگر تناقضی مشاهده نشود؛ شماره ارزیابی در اظهارنامه واردات کاشی و سرامیک ثبت می شود. حالا شما با پرداخت حقوق گمرکی واردات کاشی و سرامیک و مهر و موم کردن اظهارنامه می توانید برای اخذ مجوز خروج محموله از گمرک اقدام کنید.

اما اگر اظهارنامه در مسیر قرمز تحت ارزیابی قرار بگیرد، علاوه بر بررسی مفصل مدارک و اظهارنامه از بار نیز بازدید می شود و در نهایت شماره ارزیابی در اظهارنامه درج می شود. مابقی مراحل تا اخذ مجوز خروج بار مانند دو روش پیشین انجام می‌گیرند.

شایان ذکر است که برای انجام تمام مراحل ترخیص کاشی و سرامیک از گمرک می توانید یک ترخیص کار را استخدام کنید تا مراحل مذکور را با سرعت و صرف هزینه کم انجام دهد.