منظور از انبارهای گمرکی انبار مسقف، انبار غیر مسقف و محوطه است، که برای نگهداری کالاهای ورودی و صدوری تعبیه شده است. ترتیبات کنترل های گمرکی در این انبارها صورت می گیرد.

مدت زمان مجاز نگهداری کالاها در انبارهای گمرکی 3 ماه است و در صورت تقاضای صاحب کالا یا شرکت حمل و نقل به تشخیص گمرک تا 2 ماه قابل تمدید است. در صورتی که ظرف مهلت مقرر برای انجام تشریفات گمرکی اقدام نشود کالا مشمول مقررات متروکه می گردد.

مدت زمان توقف کالا ها از زمان ورود کالا به اولین انبار گمرکی محاسبه می گردد.

ترخیص کار در مورد کالای فاسد شدنی باید بلافاصله پس از تخلیه ترخیص کند و یا به انبار گمرکی مناسب انتقال دهد، گمرک چنانچه کالایی فاسد شود آن را متروکه اعلام می دارد.

اگر برای کالایی سند ترخیص صادر گردد، ظرف 1 ماه باید از انبارهای گمرکی خارج گردد، در غیر اینصورت مشمول مقررات متروکه می گردد.

در مناطق آزاد و مناطق ویژه اقتصادی مهلت توقف کالا در اختیار سازمان های مسئول این مناطق است.

مسئولیت حفظ و نگهداری کالاهای موجود در انبارهای گمرکی با ترخیص کار است. ترخیص کار موظف است کالا موجود در انبارهای گمرکی را بیمه نماید و حق بیمه را در زمان ترخیص بپردازد و در هنگام تحویل کالا در اظهارنامه شماره بیمه را یادداشت نماید.

انبارهای گمرکی وقتی یک کالا را قبول می کنند که برای آن اظهارنامه اجمالی پروانه صادراتی، عبور (ترانزیت) خارجی، ورود موقت، کران بری، مرجوعی، عبور (ترانزیت) داخلی، تنظیم شده باشد.

هر کالایی که به انبارهای گمرکی تحویل می شود، باید بلافاصله در دفاتر مربوط انبار ثبت و برای هر ردیف فهرست کل بار (مانیفست) و هر پروانه گمرکی، صورت مجلس ضبط، احکام کتبی و بارنامه، قبض انبار جداگانه صادر و به تحویل دهنده کالا تسلیم شود.

خارج کردن کالا از انبارهای گمرکی مستلزم انجام تشریفات گمرکی است در غیر این صورت قاچاق گمرکی اعلام می شود.

قبض انبار گمرکی چیست ؟
قبض انبار یا قبض رسید و تحویل کالا به انبار عبارت است از سندی که تحویل گیرنده کالا ( انباردار) به موجب آن تحویل یا رسید کالایی را با مشخصات خاصی ازتحویل گیرنده درتاریخ ورود معینی گواهی می نماید.

طبق مفاد قانون امور گمرکی و آیین نامه اجرایی آن هر کالایی که به اماکن گمرکی یا انبارهای گمرکی تحویل می گردد باید بلافاصله دردفاتر مربوطه انبار ثبت و برای هر ردیف ( آرتیکل) فهرست کل بار ( مانیفست) یا اظهارنامه یا پروانه یا صورت مجلس ضبط یا بارنامه، قبض انبار جداگانه صادرو به تحویل دهنده کالا تسلیم گردد.

سازمان بنادر ودریانوردی و گمرک ایران در برخی موارد وظایف خدمات انبارداری خود را حسب قانون امور گمرکی و در اجرای اصل 44 قانون اساسی، با عقد قرارداد لازم به شرکت های خصوصی واجد شرایط واگذار نموده اند و به همین لحاظ قبوض انبار از لحاظ شکلی و محتوایی دارای فرم استاندارد و یکنواختی نبوده ولی در کلیه موارد مشخصات عمومی ذیل می بایست در آنها لحاظ گردد:

  • شماره ردیف دفتر انبار
  • شماره بارنامه
  • مرز ورودی
  • شماره قبض انبار
  • شماره انبار
  • شرکت حمل کننده
  • نام صاحب کالا
  • علامت کالا
  • نوع کالا
  • نوع بسته
  • تعداد
  • وزن کالا باظرف
  • تاریخ تحویل کالا
  • و……………

قبض انبار پس از ورود کالا به انبار و صورت برداری و کنترل و تطبیق کالا با اسناد حمل و تحویل و بالاخره صدور برگ بارشماری (تالی) و تنظیم و تکمیل صورت مجلس اضافه یا کسر تخلیه ( موضوع ماده 28 قانون امور گمرکی) صادرمی گردد.

قبض انبار پس از صدور به شرکت مسئول حمل و نقل تحویل تا از آن طریق به صاحت کالا (گیرنده کالا) تحویل گردد.

لازم به توضیح است که در گمرکات مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، قبض انبار قابل معامله تفکیکی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.