کنوانسیون بین المللی سازمان ملل متحد در ارتباط با تسریع حمل و نقل بین المللی کالاهای تحت پوشش کارنه از جمله مهم ترین و جامع ترین مقررات گمرکی در سیستم ترانزیتی جاده ای می باشد که ناظر بر روابط بین حمل کننده، گمرک و موسسه ضامن است.

قوانین کنوانسیون T.I.R به صورت موقتی در سال 1949 به اجرا در آمد، در سال 1975 مورد تجدید نظر و اصلاح قرار گرفت و سپس در سال 1978 به طور قانونی اجرائی شد. پس از این سال نیز این کنوانسیون بار ها مورد اصلاح قرار گرفت. هدف از آن نگارش این موافقت نامه تسهیل و تسریع حمل و نقل بین المللی کالاها و ترانزیت آن ها از کشورها تحت سیم و سرب گمرک که طبق ضمانت یک موسسه مورد قبول که حقوق و عوارض کالاهای مورد نظر را تحت پوشش قرار می دهد، می باشد. به بیان دیگر هنگامی که یک کالا از کشوری، فقط عبور می کند (از یک مرز وارد و از مرز دیگر خارج می شود) دلیلی وجود ندارد که حقوق و عوارض به کشور عبوری پرداخت شود، چون در همه دنیا حقوق و عوارض، مربوط به کالای ورودی است که در داخل کشور مصرف می گردند و با توجه یه این که کالاهای ترانزیتی صرفا از یک کشور عبور می کنند و قرار نیست مورد مصرف قرار بگیرند، طبعا نباید مشمول حقوق و عوارض قرار بگیرند (البته مشمول پرداخت هزینه هایی مانند عوارض جاده ای و … می باشد)، از طرف دیگر دولت ها این نگرانی را دارند که این کالا از کشور خارج نشده و بدون پرداخت حقوق و عوارض در داخل کشور به مصرف برسد، بنابر این طبق مکانیسم کنوانسیون T.I.R یک موسسه مورد پذیرش ضمانت می کند و این کالا با تسهیل ضمانت مزبور از یک کشور عبور کند.

آخرین اصلاحات این توافق نامه که از 17 فوریه 1999 به اجرا گذاشته شد بهبود قابل توجهی در ارائه رویه T.I.Rدرسطوح ملی و بین المللی ایجاد کرد و باعث افزایش امکان کنترل گمرکی شد، همچنین همکاری میان دولت ها و هماهنگی اعضای اجرایی T.I.R را بهبود بخشید.

کنوانسیون T.I.R که به تیر 1975 معروف است، مشتمل بر 64 ماده و 9 ضمیمه است.

این سیستم تمام اروپا، شمال آفریقا، خاور نزدیک و خاورمیانه را تحت پوشش قرار می دهد. ایالات متحده آمریکا و کانادا و همچنین شیلی و اروگوئه در آمریکای جنوبی از اعضای این کنوانسیون هستند.

این سیستم ممکن است در مورد حمل و نقل کانتینری کالا از طریق راه آهن و راههای آبی داخلی نیز به کار گرفته شود، مشروط بر اینکه یک قسمت از سفر توسط جاده انجام گیرد.

براساس این عهد نامه حمل و نقل کالا از یک نقطه در گمرک مبدا به یک نقطه در گمرک مقصد از طریق قلمرو و سایر کشورهایی که لازم است عبور نماید، بدون این که بازرسی گمرکی در طول مسیر قبل از ترخیص کالا انجام گیرد. البته این عبور بدون بازرسی نیاز به اقدامات تعیین شده از قبل به شرح زیر دارد:

- پلمپ وسیله نقلیه حامل کالا در گمرک مبدا

- اجرای دستورالعملهای حفاظتی برای انواع محفظه و یا کانتینر، بمنظور جلوگیری از هرگونه قاچاق

- تامین پوشش هرگونه ریسکی درحقوق و عوارض گمرکی در طول سفر، بدین منظور یک سلسله ضمانتهای بین المللی تحت پوشش این کنوانسیون ایجاد گردیده است، که مهم ترین و معتبرترین این ضمانت ها توسط سازمان ایرو (IRU) در ژنو ترتیب داده شده است. در جمهوری اسلامی ایران موسسه ضامن، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران می باشد که شرکتهای حمل و نقل، با سپردن تضمینات لازم به موسسه ضامن، از تسهیلات کارنه تیر برخوردار می شوند.

اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران به استناد ماده 6 کنوانسیون تیر به عنوان تنها موسسه ضامن و صادر کننده کارنه تیر در ایران شناخته می شود و طبق تعهدی که در قبال گمرک دارد، در ازای هر فقره کارنه تیر در قبال گمرک تا سقف 50 هزار دلار یا معادل ریالی آن ضامن پرداخت حقوق گمرکی، سود بازرگانی، عوارض و جرائم ناشی از هرگونه تخلف و تاخیر خواهد بود و همچنین مکلف است وجوه مذکور را ظرف مدت سه ماه از تاریخ مطالبه بپردازد.

اجرای قرارداد تیر و صدور گواهی قبولی برای وسایط نقلیه زمینی مورد استفاده در حمل و نقل بین المللی جاده ای بر عهده گمرک ایران است و از طریق اداره کل نظارت بر ترانزیت براجرای دقیق قرارداد تیر در گمرکات کشور نظارت می شود.