یکی از مهم ترین نکاتی که در مورد واردات و ترخیص قطعات یدکی خودرو از گمرک باید بدانید این است که واردات این نوع قطعات مشمول دریافت مجوز از سازمان استاندارد است؛ یعنی این قطعات باید دارای استانداردهای موردتایید سازمان استاندارد باشند؛ در غیر این صورت اجازه ورود به کشور را نخواهند داشت.

شرکت های خارجی مادری که قطعات آنها مورد تایید سازمان استاندارد ایران هستند عبارتند از شرکت کیا موتور کره جنوبی، شرکت نیسان ژاپن، شرکت مزدا ژاپن، شرکت رنو فرانسه، شرکت پژو فرانسه، شرکت سیتروئن فرانسه، شرکت دوو کره جنوبی، شرکت nicnaman، شرکت لندرور انگلستان، شرکت LIBHER آلمان، شرکت VOITH آلمان، شرکت نئوپلن آلمان، شرکت سانتاز اسپانیا، شرکت هیوندای، شرکت ولو سوئد، شرکت 2F، شرکت دامیلر کرایسلر، شرکت MAV و شرکت ایویکو.
پس طبق آنچه گفته شد قطعات یدکی که وارد می شوند حتماً باید معیارهای موردتایید سازمان استاندارد ایران را داشته باشند.

پس از خرید چنین قطعاتی و ورود آنها به یکی از گمرکات کشور، صاحب قطعات یا نماینده قانونی وی باید به گمرک موردنظر مراجعه کند و مدارک لازم برای ترخیص قطعات یدکی خودرو از گمرک را تحویل دهد.

مدارک ترخیص لوازم یدکی از گمرک
• بارنامه (بارنامه شامل اطلاعاتی در مورد نوع کالای موردنظر است)
• ترخیصیه (ترخیصیه به منزله تسویه حساب واردکننده با شرکت حمل کننده محموله است)
• گواهی مبدا (اتاق بازرگانی کشور مبدا، گواهی مبدا را صادر می کند که حاوی اطلاعاتی در مورد هم کالا و هم کشور سازنده کالا است)
• ظهرنویسی اسناد چنانچه اعتبار اسنادی به روش براتی، وصولی یا LC افتتاح شده است.
• فاکتور (فاکتور همان سند خرید تلقی می شود که از طرف فروشنده صادر می گردد)
• بیمه نامه
• قبض انبار
• پروفرما (پروفرما یا پیش فاکتور شامل اطلاعاتی در مورد فروشنده، کالا، قیمت کالا، قیمت کل محموله، تعدادکالا و… است)
• ثبت سفارش (ثبت سفارش به نوعی مجوز وزارت بازرگانی برای ورود کالای موردنظر محسوب می شود)
• لیست عدل بندی (نحوه چیدمان کالا در محموله را نشان می دهد)
• گواهی بازرسی (گواهی بازرسی از شرکت های بازرسی قابل دریافت است که بیانگر تطابق کامل کالای ثبت سفارش شده با کالای وارد شده است)
بعد از تحویل مدارک مذکور به گمرک، فرد باید اقدام به تنظیم و ثبت اظهارنامه کند. در تکمیل اطلاعات خواسته شده در اظهارنامه باید نهایت دقت را داشت زیرا در مراحل بعدی ارزیاب گمرک، اطلاعت ثبت شده در اظهارنامه را با اسناد خرید مقایسه خواهد کرد و اگر تناقضی مشاهده کند از پیشروی پروسه ترخیص قطعات یدکی خودرو از گمرک جلوگیری می کند.
در مرحله بعدی ترخیص لوازم یدکی از گمرک، پرونده متقاضی به دایره فنی گمرک ارجاع داده می شود. کارشناس دایره فنی موظف است که مالک قطعات یدکی خودرو، صلاحیت مالک و صحت اسناد را محرز کند.
کارشناس دایره فنی با توجه به اسناد موجود، مالک محموله را تشخیص می دهد؛ سپس اگر این شخص منع قانونی برای پرداختن به امور تجاری، منع قانونی برای دخالت در اموال خویش و بدهی به گمرک نداشته باشد؛ صلاحیت وی را تایید می کند؛ در صورت تایید صلاحیت مالک، اطلاعات وارد شده در اظهارنامه را با اسناد موجود مقایسه می کند و اگر تضادی مشاهده نکند؛ کولاژ یا همان شماره ثبت را به محموله تخصیص می دهد.
در ادامه پروسه ترخیص قطعات یدکی از خودرو، مسیر ارزیابی اظهارنامه واردات قطعات تعیین می شود. اظهارنامه های واردات قطعات یدکی خودرو در سه مسیر متفاوت تحت عناوین مسیرهای سبز، زرد و قرمز بررسی می شوند.
اگر اظهارنامه واردات قطعات یدکی خودرو در مسیر سبز قرار بگیرد؛ ارزیاب مربوطه با بررسی اجمالی مدارک و اظهارنامه، تصمیم به تایید یا رد اظهارنامه می گیرد؛ اگر تایید شود شماره ارزیابی در اظهارنامه ثبت می گردد. بعد از ثبت شماره ارزیابی، فرد باید پس از طی روال اداری اقدام به مهر و موم کردن اظهارنامه و اخذ مجوز ترخیص قطعات یدکی خودرو از گمرک کند.
اما اگر اظهارنامه واردات قطعات یدکی خودرو در مسیر زرد قرار بگیرد؛ ارزیاب مربوطه با دقت و وسواس زیاد به بررسی اسناد و اظهارنامه خواهد پرداخت تا در صورت تایید آنها، شماره ارزیابی را در اظهارنامه ثبت کند. بعد از درج شماره ارزیابی، فرد ملزم به طی روال اداری مهر و موم کردن اظهارنامه و دریافت مجوز ترخیص قطعات یدکی خودرو از گمرک است.
اگر اظهارنامه واردات قطعات یدکی خودرو در مسیر قرمز قرار بگیرد؛ ارزیاب علاوه بر بررسی مفصل اسناد و اظهارنامه، از محموله نیز بازدید می کند و اگر همه چیز درست و بی نقص باشد؛ شماره ارزیابی را در اظهارنامه وارد می کند. در این مورد نیز پس از ثبت شماره ارزیابی باید روال عادی مهر و موم کردن اظهارنامه و اخذ مجوز ترخیص قطعات یدکی خودرو از گمرک انجام بگیرد.
طبق آنچه گفته شد پروسه ترخیص قطعات یدکی خودرو از گمرک، امری کاملاً تخصصی و پیچیده است؛ از این رو پیشنهاد می دهیم که انجام این مهم را به یک ترخیص کار حرفه ای و مجرب محول کنید.